Maand van de Filosofie - fenomenologie
Naar aanleiding van het thema van de Maand van de Filosofie 'Mij een zorg' schreef boekverkoper Kunst & Wetenschap Katinka Tiemersma een blog over fenomenologie en ecocentrisme.
Het thema voor de Maand van de Filosofie is dit jaar ‘Mij een Zorg’. Voor alle onderwerpen binnen de filosofie valt er wel een bruggetje te maken naar dit thema. Waar ik het eerst aan dacht, is dat ik het moeilijk vind om productieve zorg op te brengen voor zaken die beangstigend zijn, omdat ik er als individu geen controle over heb. Ik ben niet de enige denk ik: er komen veel boeken uit die worstelen met de vraag hoe we in het calamiteitperk (een neologisme van Tim Franssen) in het leven moeten, kunnen, zouden staan.
Dat het essay van de maand van de filosofie de titel Optimisme zonder hoop draagt, sluit daar ook bij aan. Voor dit blog wilde ik echter wat leestips geven die een beschouwing op onze tijd laten zien, die ik nog een beetje mis binnen de actualiteit. Vermoedelijk omdat het onderwerp een beetje actualiteitsschuw is. Deze boeken vragen de lezer om met andere ogen te kijken naar hoe de mens, een dier als andere dieren, een plek in de wereld heeft en in verhouding staat tot alles wat zich op de aarde bevindt.
Te beginnen met een nieuw basisboek over fenomenologie. Een filosofische stroming die bij uitstek geschikt is om de pluraliteit van verhoudingen en ervaringen tussen (menselijke) dieren te beschrijven.
In Muizenleven schrijft filosoof Eva Meijer over hoe ons antropocentrische wereldbeeld de levens van muizen negatief beïnvloed. Meijer pleit voor een paradigmaverschuiving naar ecocentrisme.
Net als in Gathering Moss van Robin Wall Kimmerer, Death Activism van Patricia MacCormack en Ecospiritualiteit van Hans Alma, waarin de schrijvers aandacht hebben voor alles wat aan ons voorbijgaat in een wereldbeeld waarin de mens centraal staat.
Als laatste tip kies ik Rooksignalen van Marian Donner. Eigenlijk alleen omdat het motto van het boek gaat over wilde ganzen: ‘De verre schreeuw van wilde ganzen is het meest aangrijpende geluid dat ik ken.’ – Sei Shōnagon, Het hoofdkussenboek. Ik hoop dat ik deze maand elke dag gegrepen word door wilde ganzen en dat ik vanuit die ervaringen ‘zorg’ kan cultiveren.
Katinka Tiemersma is boekverkoper Kunst & Wetenschap
-
Phenomenology: The Basics
This second edition has been thoroughly revised and expanded. A superb, concise starting point for anyone seeking a concise and accessible introduction to this rich and fascinating subject.
€ 23,50 -
Muizenleven
Flankie gaat altijd als eerste op verkenning uit. Bullie wast iedereen. Bram en Wezel zitten graag staart in staart en zijn de beste nestbouwers. Flankie, Bullie, Bram en Wezel waren ex-laboratoriummuizen die in 2020 bij filosoof en schrijver Eva Meijer kwamen wonen. Door voor de muizen te zorgen, gitaar voor hen te spelen, een tunnelnetwerk door de hele kamer te maken, maar vooral door hen aandachtig te bestuderen, leerde Meijer dat muizen heel andere wezens zijn dan we denken. Mensen zien huismuizen als plaag en wie ‘muis’ googelt vindt vooral manieren ze te vermoorden. Jaarlijks worden honderdduizenden muizen gedood als proefdier, om kennis te creëren voor mensen. Maar muizen zijn geen eendimensionale wezens. Net als mensen hebben ze hun eigen karakter en vriendschappen en begraven ze hun dode vrienden. In Muizenleven schrijft Meijer over dieronderzoek en dierfilosofie. De muizen komen zelf aan het woord in verhalen, foto’s en tekeningen. De lezer leert over muizenrechten, -taal en -tijd. Van de muizen leren we hoe we anders kunnen samenleven en voor elkaar zorgen, en dat we allemaal deel uitmaken van een groter meer-dan-menselijk geheel.
€ 24,99 -
Gathering Moss
A Natural And Cultural History Of Mosses€ 14,95 -
Death Activism
Queer Death Studies And The Posthuman€ 27,50 -
Ecospiritualiteit
Over de weg naar planetaire gezondheidDe ecologische crisis waarin we ons nu bevinden, wordt vaak verklaard vanuit een economisch perspectief en de oplossingen worden gezocht in technologie. Hans Alma stelt echter dat de crisis vooral gaat over hoe wij in de wereld staan. Het is daarmee ten diepste een zingevingscrisis. Alma houdt een pleidooi voor een aardse spiritualiteit waarin we weer verbonden raken met de natuur en onze plek op deze planeet. Om de aarde weer gezond te maken, moeten we beseffen dat we leven in een holistisch, interafhankelijk systeem dat we onmogelijk volledig kunnen begrijpen of beheersen. Over eerder werk: Een sterke vrouw, een wijs boek. - Jury Beste Spirituele Boek 2021
€ 22,99 -
Rooksignalen
(een hoofdkussenboek)Op zoek naar een betere toekomst, een met meer spel, meer dans, meer vrijheid vooral, hink-stap-springt Marian Donner door de popcultuur, langs orka’s, ‘schreeuwende’ planten, oorlogsrecht, kwantummechanica en Ninjago. Onderweg neemt ze de woorden van haar overleden vader mee, voormalig schaakkampioen. De escorts die ze ontmoette bij het bureau waar ze jarenlang de telefoon opnam, laten haar een schaduwwereld zien. En dan is er nog de stem van de Japanse hofdame Sei Shõnagon. Meer dan duizend jaar geleden hield ze een dagboek bij. Wat kan zij ons tonen? Rooksignalen (een hoofdkussenboek) is een trip, een dans, weg van de hokjes en labels, de huidige controledrift, rechtlijnigheid en zwaarte, naar meer ruimte en lucht. Marian Donner is essayist en columnist bij De Groene Amsterdammer, waar ze schrijft over popcultuur, technologie en alle overige pijnpunten van het moderne leven. Eerder verschenen van haar De grote weigering en de internationale bestseller Zelfverwoestingsboek. Haar interesse ligt bij alles wat afwijkt van de norm (en de kwantummechanica).
€ 23,99 -
Optimisme zonder hoop
Lang hadden we de utopische verwachting dat elke generatie het beter zou hebben, nu durven we ons niet eens meer een toekomst voor onze kinderen voor te stellen. In 'Optimisme zonder hoop' betoogt Tommy Wieringa dat de klimaatcrisis ons heeft opgezadeld met een vorm van toekomstloosheid die zonder precedent is in de menselijke geschiedenis. Hoop bewijst haar nut in crises met een natuurlijk einde, zoals oorlogen en pandemieën, in de klimaatcrisis blijkt ze van weinig waarde. Maar geef je de hoop op, stelt Wieringa, dan ontdoe je je ook meteen van de hopeloosheid. Optimisme zonder hoop is een mentaliteit die je in staat stelt een paar snippers leefbare toekomst te verdedigen, ongeacht het resultaat.
€ 8,00 -
Het hoofdkussenboek
Sei Shonagon was een hofdame in het tiende-eeuwse Japan, de hoogtijdagen van het keizerlijk hof. Ze tekende alles op wat haar aantrok of afstootte in haar omgeving en schetst zo een uniek portret van een gesloten wereld waarin poëzie, de liefde en een hoogontwikkeld gevoel voor ritueel de toon aangeven. Met de nodige spot karakteriseert ze de hovelingen die haar omringen; fijngevoelig beschrijft ze haar eigen avontuurtjes, haar teleurstellingen en het verstrijken van de seizoenen. Ze klinkt vaak vertrouwd en ondeugend en houdt van lijstjes zoals we die nu ook kunnen maken, maar dan mooier en exotischer: Dingen waarvan je hart sneller gaat kloppen - Mussen met jongen - Een plek voorbijlopen waar kleine kinderen zitten te spelen - In een Chinese spiegel kijken die wat beslagen is - Een jonge edelman die halthoudt met zijn koets om iets te vragen - Je wast je haar, maakt je op en trekt kleren aan die heerlijk geuren naar wierook. Ook als je ergens zit waar niemand in het bijzonder je ziet, geeft het je een zalig gevoel vanbinnen - Op een avond waarop je een bezoeker verwacht, springt je hart al op door het gekletter van regen en het gerammel van de wind
€ 24,99 -
In onze tijd
Leven in het CalamiteitperkTim Fransen (1988) is cabaretier, schrijver en filosoof. Voor zijn cabaretprogramma's ontving hij verschillende prijzen. Zijn debuutvoorstelling 'Het failliet van de moderne tijd' werd bekroond met de cabaretprijs Neerlands Hoop en met zijn tweede voorstelling, 'Het kromme hout der mensheid', won hij de Poelifinario. Van zijn hand verschenen eerder 'Brieven aan Koos' (2018) en 'Het leven als tragikomedie' (2019), het essay voor de Maand van de Filosofie.
€ 24,99
Meer informatie over de Maand van de Filosofie in Donner vind je hier