Mathematics

1. Pieter van Groenestijn
2. Michael Savelkoul

Basiscursus SPSS

Het statistische programma SPSS is al geruime tijd op de Nederlandse markt. In die periode zijn er veel leerboeken verschenen waarin het programma uitvoerig werd beschreven, vaak in combinatie met de bijbehorende statistische theorie. Dit boek wijkt af van deze aanpak doordat de auteurs zich beperken tot het SPSS-programma zelf en daarvan de meest fundamentele onderwerpen behandelen die een gebruiker vaak zal tegenkomen. De didactische opzet is dusdanig dat de lezer vanaf hoofdstuk 2 handelingen uitvoert aan de hand van een praktijkvoorbeeld. Deze zijn duidelijk beschreven en de belangrijkste uitkomsten zijn weergegeven ter controle. Er is geen wiskundige achtergrond vereist. Basiscursus SPSS vormt daarmee een laagdrempelige kennismaking met het analyseren van kwantitatieve gegevens met behulp van SPSS. Naast veelvoorkomende bewerkingen van databestanden (zoals het aanpassen en construeren van variabelen of het opsplitsen van bestanden) wordt er ingegaan op zowel beschrijvende als toetsende statistiek. Basiscursus SPSS geeft een overzicht van veelgebruikte univariate, bivariate en multivariate analysetechnieken. Bovendien wordt aandacht besteed aan zowel numerieke als grafische analyses. Gebruikers die een stap verder willen dan de menu-gestuurde aanpak kunnen via duidelijk aangegeven kaders aan de slag met syntax. Pieter van Groenestijn doceert kwantitatieve analysetechnieken bij maatschappijwetenschappen aan de Radboud Universiteit. Michael Savelkoul is universitair docent sociologie aan de Radboud Universiteit. In dit boek wordt gebruikgemaakt van diverse bestanden. Deze zijn beschikbaar via vangorcumstudie.nl.

1. E. Broekema

Noordhoff Wiskunde in je pocket

1. Swier Garst

Complexe getallen

De ontwikkeling van de complexe getallen heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van een groot aantal onderwerpen in de wiskunde. In dit boekje kun je lezen via welke vragen en ideeën de complexe getallen zijn ontstaan. Verder bestuderen we eigenschappen van enkele complexe functies. Ook de mogelijkheid om complexe getallen te gebruiken bij het oplossen van meetkundige vraagstukken komt aan bod. Om een en ander te illustreren maken we gebruik van GeoGebra. Dat geeft ook de mogelijkheid om zelf te experimenteren naast het oefenen met de complexe getallen en haar rekenregels.

1. Yannick Fritschy

Grensverleggende getallen

Dankzij uitvindingen op het gebied van getallen begrijpen we steeds beter hoe de natuur in elkaar zit. Zo konden de Babyloniërs met hun zestigtallige stelsel duizenden jaren geleden al de beweging van planeten uitrekenen. Nog maar enkele eeuwen terug leidde de invoering van de nul tot een wetenschappelijke revolutie. En hoe zouden we nu virusverspreiding moeten beschrijven zonder het exponentiële getal e? Dit boekje bespreekt op een leuke en toegankelijke manier de belangrijkste getalsuitvindingen uit de geschiedenis. Het gaat van één via nul naar oneindig en daar voorbij – met speciale aandacht voor buitenbeentjes zoals het bespotte verzinsel i, de gehate wortel van twee en de gehypete gulden snede. Ondertussen kom je erachter wat getallen nou eigenlijk zijn, en waarom ze zo ontzettend handig zijn bij het beschrijven van de wereld om ons heen.

1. Govert D. Geldof

Complexiteit en de waarde van praktijkkennis

Hoe complexer een vraagstuk is, hoe nadrukkelijker we een beroep moeten doen op praktijkmensen. Hoe groter de onzekerheden zijn, hoe belangrijker het is waarde toe te kennen aan de kennis van de mannen en vrouwen die met de voeten in de klei staan: die zorg verlenen, voor de klas staan en het land bewerken. Dat is de centrale boodschap van dit boek. Toch doen we dit niet. Integendeel, nog steeds proberen we op krachtige wijze complexiteit te beteugelen met normen, regels, protocollen en procedures. Dat resulteert in allemaal ingewikkeldheid. Mensen raken erin verdwaald. Zorgverleners zijn meer dan 30% van hun werktijd kwijt met administratie, leraren komen nauwelijks aan echt onderwijs toe en boeren kunnen niet innoveren omdat er altijd wel een norm is waaraan ze niet voldoen. Vakmanschap wordt ingeblikt. Govert D. Geldof (Leeuwarden, 1958) maakt in dit boek strikt onderscheid tussen complexiteit en ingewikkeldheid. Zijn credo is: 'Het is complex, maar we maken het ingewikkeld.' In een persoonlijke zoektocht van enkele decennia diept hij beide begrippen uit, beginnend in de collegebanken van Civiele Techniek te Delft (september 1980) en eindigend bij de gemeenteraadsverkiezingen in Noordwest-Friesland (november 2017). Duidelijk is dat we niet zozeer het aantal regels moeten verminderen, maar dat we ons vermogen moeten vergroten complexiteit te zien en te hanteren. Daarvoor reikt hij concrete bouwstenen aan. Een geruststellende conclusie aan het eind is: goed omgaan met complexiteit hoeft niet ingewikkeld te zijn.

1. Darrell Huff

Liegen met cijfers

Waar je ook kijkt, overal wordt gestrooid met cijfers en statistieken. Maar “er schuilt terreur in cijfers,” schrijft Darrell Huff in dit boek. En nergens wordt die terreur zo geraffineerd toegepast als in de glibberige wereld van gemiddelden, percentages, correlaties, grafieken en trends. In dit boek maakt Huff een einde aan list en bedrog met cijfers – hij onthult op welke sluwe manieren statistische cijfers worden misbruikt om een mooier beeld te schetsen of de waarheid te verdraaien. Voor het eerst gepubliceerd in 1954, maar de herkenbare voorbeelden en onmisbare inzichten zijn tijdloos (en nu relevanter dan ooit). Huff leert je kritisch te denken en met een flinke dosis argwaan om te gaan met de eindeloze stroom van cijfers die op je afgevuurd worden als iemand iets wil ontkrachten, bewijzen of verkopen. Direct na verschijnen kreeg het boek lovende kritieken van The New York Times en The Wall Street Journal – het werd een megabestseller en groeide uit tot het meest gelezen boek over cijfers en statistiek ooit! Lees dit boek en laat je nooit meer iets wijsmaken. Of je nu op je werk, op school of in advertenties met statistische cijfers te maken krijgt, je zult Huff’s simpele lessen onthouden. Ben je gewiekst, dan kun je het natuurlijk ook omdraaien en met de opgedane kennis je boekhouder overbluffen, discussies winnen en klanten overtuigen. Het boek bevat treffende, handgetekende illustraties van de New Yorkse illustrator Irving Geis. Darrell Huff (1913-2001) studeerde sociologie en journalistiek en werkte eerst als (hoofd)redacteur voor kranten en tijdschriften (waaronder het toonaangevende Liberty Magazine in New York) en daarna lange tijd als freelance schrijver. Huff schreef honderden artikelen en meer dan vijftien boeken (veelal over kwantitatieve vaardigheden), maar How to Lie with Statistics (1954) is zijn absolute bestseller. Het werd in meer dan 20 talen vertaald en ging meer dan één miljoen keer over de toonbank. Huff was naar eigen zeggen ‘een specialist in het lezen tussen de statistische regels’.