De laatste dagen van de dorpsgek

Dwars door verschillende Friese provinciesteden, dorpskernen en uithoeken onderzoekt De laatste dagen van de dorpsgek hoe plattelanders eeuwenlang zijn omgegaan met geestelijke gezondheid. Hoe kan het dat er opmerkelijk veel suïcides op het platteland voorkomen, terwijl er relatief weinig aanspraak op de ggz wordt gemaakt? Wat is er met de dorpsgek gebeurd? En waar lag de grens tussen ‘krankzinnig’ gedrag of ‘net even anders’ zijn? In dit boek met een cultuurhistorische inslag komen verschillende plattelandsbewoners van toen en nu aan het woord. De getuigenissen uit familiearchieven, patiëntendossiers of uit mondelinge overlevering vormen samen een nooit eerder verteld verhaal, waarin collectief zwijgen, schaamte en uitbanning hand in hand gaan met gemeenschapszin, zorg dragen en ruimte bieden. De persoonlijke gebeurtenissen spelen zich af tegen het decor van uitgestrekte landerijen waarover de natuur heer en meester is. Het is juist die binding met de omgeving en de agrarische cultuur die misschien nog wel meer doorwerkt in de huidige plattelander dan eerder gedacht.

Anne-Goaitske Breteler (Dokkum, 1996) groeide op aan de voet van de zeedijk in Friesland. Na de studies culturele antropologie en publieksgeschiedenis in Amsterdam verhuisde ze terug naar haar geboortegrond. In 2018 verscheen haar non-fictiedebuut De traanjagers en in 2020 haar Friese kinderboek In nuvere nacht. Ze schrijft columns en redactionele bijdragen, geeft lezingen, en maakt tentoonstellingen en podcasts.

‘Het fenomeen “dorpsgek”: zo ziet de tegenkant van het idyllische plattelandsleven er dus uit. Origineel, inhoudelijk sterk, zeldzaam leesbaar. Wat een goed boek!’
Geert Mak

‘Anne-Goaitske Breteler heeft een scherp oog voor het menselijke in onze geschiedenis en voor de geschiedenis in mensen. De feiten die op het punt staan vergeten te raken graaft ze zorgvuldig op en presenteert ze in een meeslepend relaas.’
Anna Drijver