Mensen zijn tot op zekere hoogte in staat elkaars emoties van het gezicht te lezen, maar hoe doen andere dieren dat? Hoort een vogel aan de zang van een andere vogel wat z’n stemming is? Laat een chimpansee z’n vrolijkheid blijken met een grijns, of betekent die zogenaamde lach juist iets heel anders? En ruikt een hond aan een andere hond hoe de vlag er vandaag bijhangt? Voor alle dieren die in sociale groepen leven is het belangrijk te begrijpen waar hun soortgenoten zich mee bezighouden. Gezichtsexpressies, lichaamstaal en andere emotionele uitingen spelen daarbij een cruciale rol. Charles Darwin merkte al op dat er een hoop overeenkomsten zijn in de uitingen van emoties van mensen en andere dieren. Dit is met name het geval met dieren waarmee we een lang evolutionair verleden delen, zoals bonobo’s en chimpansees. En herkennen we niet allemaal emotioneel gedrag bij onze huisdieren? Elk dier op aarde is uniek en heeft dus ook een uniek repertoire aan emoties tot zijn beschikking. Mariska Kret laat ons zien welke verschillen er zijn, tussen mens en dier, én belangrijker nog: welke overeenkomsten.
‘Juist door haar onverschrokkenheid begeeft Kret zich op een uiterst boeiend terrein, waar gevoel, instinct en nieuwsgierigheid goede wetenschap aandrijft.’
Mariska Kret is universitair hoofddocent bij de faculteit Cognitieve Psychologie van de Universiteit Leiden. Na een promotieonderzoek naar lichaamstaal ging ze geleidelijk steeds meer vergelijkend onderzoek doen naar mensapen. In maart 2022 verschijnt haar boek 'Tussen glimlach en grimas', waarin ze onderzoekt hoe gezichtsuitdrukkingen en emoties met elkaar samenhangen, bij mensen en bij mensapen.
(Foto: Fjodor Buis)
