Lezing door Rosita Steenbeek

Thema compassie

Ieder mens is in staat tot oprechte bezorgdheid voor het welzijn van anderen, maar individualisme, leedvermaak en cynisme vaak de boventoon. Toch toont psychologisch onderzoek aan dat lief zijn voor jezelf en anderen helpt om gelukkig te zijn. Maar hoe doe je dat als mild en tevreden zijn niet je sterkste kant is? Compassie begint met het accepteren van je eigen kwetsbaarheid en ‘tekortkomingen’. Liefdevolle vriendelijkheid voor jezelf is de sleutel tot medemenselijkheid en verbinding met de ander.

Compassie gaat van binnen naar buiten, van persoonlijke ontwikkeling naar delen met elkaar. Uitdagingen genoeg op deze weg van mededogen: van de wereld om ons heen – zorg voor vrienden en collega’s – tot kwesties die verder van je af lijken te staan – vluchtelingenproblematiek en ouderenzorg. Compassie is niet alleen verdriet maar ook vreugde delen. Zo dragen samen genieten en aandacht voor elkaar bij aan een betere wereld.

Essay Heb uw vijanden lief

Rosita Steenbeek schrijft het essay van de Maand van de Spiritualiteit 2017. Het essay ligt vanaf 13 januari voor € 3,50 in de boekwinkel.

Synopsis

In Heb uw vijanden lief buigt Rosita Steenbeek zich over het begrip compassie. Wat houdt compassie in? Mededogen, barmhartigheid, meevoelen met een ander – eigenschappen die van wezenlijk belang zijn in religies, in het humanisme en in sommige filosofieën. Kunnen we leren om compassie te hebben? Op welke manier speelt het een rol in Steenbeeks eigen leven en wat ziet ze ervan in de wereld om haar heen?

Ze gaat ook te rade bij mensen als Nelson Mandela en de Vietnamese boeddhistische monnik Thitch Nath Hanh, bij de Israëlische professor wier dochter omkwam bij een busexplosie en de Siciliaanse arts die op Lampedusa al vijfentwintig jaar vluchtelingen opvangt.

Pas wanneer je je werkelijk in een ander kunt verplaatsen, wordt het mogelijk mededogen te voelen. Kunnen we zo ver gaan dat we dat ook opbrengen voor ‘onze vijanden’?

Essayist: Rosita Steenbeek

Rosita Steenbeek, dochter uit twee domineesfamilies over haar band met het thema compassie: ‘Vanaf mijn kindertijd heeft de Bijbelspreuk ‘Heb uw naasten lief’ een grote inspiratie voor me gevormd. En eigenlijk nog meer ‘Heb uw vijanden lief’. Daar ligt voor mij de essentie van compassie. En welk geloof je ook wel of niet aanhangt: in een tijd als de onze is dit een aansporing die betekenisvoller is dan ooit. We scheren groepen teveel over één kam. De vraag in hoeverre je begrip kunt opbrengen voor zelfs de grootste misdadiger, boeit me mateloos.’

Boeken van Rosita Steenbeek

Steenbeek debuteerde in 1994 met De laatste vrouw, een roman die in vele talen vertaald werd en waarmee zij internationale bekendheid verwierf. In de jaren erna volgden diverse romans, sommige met een Italiaanse achtergrond, maar verscheen ook het onderkoelde rampendagboek Intensive Care en de zorgvuldig gedocumenteerde historische roman Ander licht, over een zeventiende-eeuwse schildersfamilie.

Verder schreef Steenbeek meerdere boeken over Rome, de stad waar zij sinds 1985 woont. In haar laatste roman Rose vertelt ze het bewogen levensverhaal van haar grootmoeder en de lotgevallen van haar joodse familie tijdens de Tweede Wereldoorlog.