De polyvagaaltheorie en het kind in ontwikkeling

Kinderen die geen veilige relaties hebben of traumatische ervaringen opdoen, ontwikkelen vaak fysieke, geestelijke en gedragsproblemen. Ze raken beschadigd in hun vermogen om lief te hebben, te vertrouwen en te gedijen. De polyvagaaltheorie beschrijft op welke manier emoties, gedrag en gezondheid worden beïnvloed door een gevoel van veiligheid of gevaar, en geeft inzicht in de achterliggende processen in de hersenen en het autonome zenuwstelsel.

In dit boek delen kinderarts en neonatoloog Marilyn R. Sanders en kinderpsychiater George S. Thompson hun op de polyvagaaltheorie gebaseerde visie op de fysieke en sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Om te beginnen beschrijven ze hoe optimale relaties in de vroege kindertijd eruitzien en welke neurofysiologische processen zich hierbij afspelen. Vervolgens zetten ze uiteen wat de gevolgen voor het latere leven zijn wanneer kinderen onvoldoende sociale verbondenheid ervaren, waarbij ook de impact op de fysieke gezondheid aan de orde komt. Tot slot laten de auteurs zien hoe breuken in verbinding voorkomen en hersteld kunnen worden en hoe er een netwerk van veiligheid gecreëerd kan worden rondom het kind en het gezin waarin het opgroeit.

Het motto van dit boek is: het gaat niet om wat er mis is met een kind, maar om wat er met hem is gebeurd dat zijn huidige toestand heeft veroorzaakt. Aan de hand van de polyvagaaltheorie leer je hoe je als professional een cruciale rol kunt spelen door een gevoel van veiligheid te creëren.


Marilyn R. Sanders is kinderarts/neonatoloog aan het Connecticut Children’s Medical Center in Hartford, Connecticut (VS). Daarnaast is zij hoogleraar kindergeneeskunde aan de University of Connecticut School of Medicine. Ze is lid van de adviesraad van het Polyvagal Institute en geeft lezingen aan professionals in de algemene en geestelijke gezondheidszorg en aan andere geïnteresseerde hulpverleners, zowel in de Verenigde Staten als daarbuiten.

George S. Thompson is kinderpsychiater. Hij leidt een instelling voor kinderen die op jonge leeftijd het slachtoffer zijn geworden van misbruik, huiselijk geweld en verwaarlozing. Daarnaast maakt hij deel uit van de adviesraad van het Polyvagal Institute en zit hij in de raad van bestuur van het Dyadic Developmental Psychotherapy Institute. Wereldwijd geeft hij lezingen over zijn constatering dat vertrouwen ontstaat wanneer we er blijk van geven dat we de ervaring van de ander begrijpen.