Oefeningen in genot
9789044642803 | Nederlands | Hardback / gebonden | 2020
zo 12 september 202114:00 - 17:00
georganiseerd door Donner
Lezing 'Erasmus ontmoet Dante' door Herman Pleij
- Entree: 16:00 - 17:00 | Besloten bijeenkomst. Enkel te volgen via Livestream. NB: Er zijn voor klanten van Donner nog enkele plaatsen beschikbaar in het theater om 14:00 en 16:00 uur; reserveren verplicht, uitsluitend via activiteiten@danterotterdam.nl
- Locatie: Boekhandel Donner | Coolsingel 129 | Rotterdam
Vanwege het 100 jarig jubileum van Dante Alighieri Rotterdam is Herman Pleij in het theater van Donner uitgenodigd om zijn licht te laten schijnen op de relatie tussen Erasmus en Dante, iconen van respectievelijk Rotterdam en Italië. Met het thema 'Erasmus ontmoet Dante' wordt de 100-jarige band tussen de vereniging en de stad benadrukt. Deze lezing organiseert Donner samen met Dante Alighieri Rotterdam en wordt online middels een gratis livestream aangeboden. Dit jaar herdenken we tevens dat Dante Alighieri 700 jaar geleden stierf.
Beiden hebben gemeen dat er moeilijkheden waren met hun geboorteplaatsen Rotterdam en Florence, die er vervolgens na hun dood alles aan deden om van hun roem te profiteren - tot en met nu. Maar verder lijken verschillen te overheersen die niet alleen aan het tijdverschil van twee eeuwen zijn toe te schrijven. Terloops erkent Erasmus nogal plichtmatig dat Dante, samen met Petrarca, kan gelden als grondlegger van een volwaardig Italiaanse taal, maar hij vertoont nauwelijks tot geen belangstelling voor zijn werk. Als een vriend hem attendeert op Dantes' De Monarchia, met het klemmende verzoek deze tekst met annotaties uit te geven, volgt er geen reactie, hoewel de tekst toch gaat over principiële zaken waarover Erasmus zich graag en bij herhaling uitsprak. Wellicht staan hun denkwerelden toch haaks op elkaar. Dante is vooral als dichter in de volkstaal in de weer met het scheppen van een even weergaloos als mysterieus bouwwerk, dat uiteindelijk uitmondt in de volstrekte ondoorgrondelijkheid voor stervelingen van Gods intenties met mens en aarde. Daartegenover staat Erasmus met zijn stellige overtuigingen van de maakbaarheid van diezelfde mens en aarde als opdracht van God. Toch lijken ze elkaar op één punt van belang wel te ontmoeten. Op een onverwachte manier maakt Dante in zijn _Commedia _een veelzeggende vergelijking met de dijken in de Lage Landen om de architectuur van de hel te verduidelijken. Daarmee spreekt hij ook een zwaar oordeel uit over de bewoners ter plaatse. Dat lijkt te corresponderen met Erasmus' afschuw van de Hollandse polders en het weer. Hierachter schuilt bij beiden veel meer dan alleen meteorologische en landschappelijke opwinding, waarbij het zeker niet ondenkbaar is dat deze teruggaat op een gemeenschappelijke inspiratie.
Herman Pleij (1943), emeritus hoogleraar middeleeuwse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam, houdt zich vooral bezig met de cultuurhistorische betekenis van literatuur, de ontwikkeling van een burgermoraal en van Nederlandse identiteiten in het algemeen; over Erasmus schreef hij in 2005 Erasmus en het poldermodel; onlangs verscheen: Oefeningen in genot. Liefde en lust in de late Middeleeuwen.
N.B. De lezing wordt gehouden ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Dante Alighieri Rotterdam. Dit jaar is ook het 700ste sterfjaar van onze naamgever. De gezamenlijke Dante Alighieri verenigingen organiseren daarom een landelijke Danteweek van 10 tot 18 september. Deze week staat bij Donner in het teken van het 'Italiaanse boek'.
Op het Donner YouTube-kanaal zal de lezing op 12 september om 16:00 via een (gratis) livestream te volgen zijn.
